O Westerplatte słyszał chyba każdy, to miejsce ważne dla historii Polski jak i całego świata. To tutaj rozpoczęło się piekło II wojny światowej w Europie i kilkuletnia hekatomba polskiego narodu. Warto poznać to miejsce bliżej.

Początki

Dzieje historii zacumowały w Westerplatte już w 1734 roku razem z hrabią Ludwikiem de Plélo, który wylądował w tym miejscu ze swoją kilkutysięczną armią w celu przełamania rosyjskiego oblężenia Gdańska podczas wojny o sukcesje polską.

W XIX w. w Westerplatte funkcjonowało miejsce rekreacji. W 1835 roku powstał tam ośrodek wypoczynkowy z kąpieliskiem i restauracjami, zalesionym parkiem i uzdrowiskiem. Pod koniec wieku została wybudowana przystań dla statków i molo.

Międzywojnie

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po I wojnie światowej, część zachodnich terenów Cesarstwa Niemieckiego wróciła do macierzy Rzeczypospolitej. Jednak Gdańsk z racji, oporu niemieckojęzycznej część populacji miasta, stał się niezależnym państwem miejskim. W listopadzie 1920 roku zostało powołane Wolne Miasto Gdańsk nominalnie zarządzane przez Ligę Narodów.

W 1919 dzięki staraniom Mieczysława Jałowieckiego udało się zakupić Westerplatte i przekazać je na własność Polsce. Dwa lata później Liga Narodów przyznała prawo do założenia składnicy tranzytowej i ulokowania tam garnizonu. Mimo pewnych zastrzeżeń ze strony Wolnego Miasta, prawo to zostało zatwierdzone i wcielone w życie w roku 1925. Westerplatte oddzielono od gdańskiego portu kanałem z niewielkim molo łączącym polskie terytorium z lądem. Polska część półwyspu została oddzielona od terytorium Gdańska ceglanym murem. Placówkę oddano do użytku w styczniu 1926 r. Wielkość polskiego garnizonu została ustalona na 88 żołnierzy, ale w marcu 1933 roku Liga Narodów zezwoliła na powiększenie garnizonu do 200 ludzi.

Na przestrzeni lat Polacy zaczęli budowę fortyfikacji. Odbywała się ona konspiracyjnie, gdyż oficjalnie Polska nie mogła budować umocnień na Westerplatte. Zbudowano cztery betonowe wartowni oraz zbrojony barak wparty siecią umocnień. Kilka innych budynków zostało wzmocnionych betonem. Na półwyspie znajdował się również bunkier z1911 roku, wybudowany przez Niemców, ale po utracie Gdańska został on przez nich uszkodzony. Wiosną 1939 roku wyniku rosnących napięć na arenie międzynarodowej cały garnizon został postawiony w stan pogotowia.

II Wojna światowa

1 września 1939 roku pancernik Schleswig-Holstein bez ostrzeżenia otworzył ogień do polskiego garnizonu. Po tym wydarzeniu nastąpił atak na Westerplatte. Ostrzał artyleryjski przełamał linię murów, przez którą przedostały się jednostki niemieckie. Napastnicy ugrzęźli w zasadzce przygotowanej przez polskich obrońców. Niemcy nie spodziewali się ukrytych i dobrze usytuowanych punktów ogniowych, które złapały ich w ogień krzyżowy karabinów maszynowych. Odparto dwa kolejne szturmy tego samego dnia, w wyniku których Niemcy ponieśli niespodziewanie duże straty.

W nadchodzących dniach Niemcy wielokrotnie bombardowano Westerplatte i ostrzeliwano je artylerią morską i polową. Powtarzające się ataki były odpierane przez 180 żołnierzy polskich przez siedem dni. Mjr Henryk Sucharski został poinformowany, że nie otrzyma żadnej pomocy od Wojska Polskiego. Odcięty, bez wsparcia i szans na zaopatrzenie, kontynuował swoją obronę, utrzymując główne siły niemieckie w miejscu, tym samym zapobiegając dalszym działaniom wzdłuż polskiego wybrzeża.

7 września major postanowił poddać się z powodu braku amunicji i zaopatrzenia. Na znak honoru dla żołnierzy Westerplatte niemiecki dowódca, gen. Eberhardt, pozwolił mjr Sucharskiemu zachować swoją oficerską szable podczas poddania się do niewoli. Część polskich umocnień zostało rozebranych na poczet uzyskania materiałów do budowy obozu koncentracyjnego KL Stutthof.